Operation Overlord

Operation Overlord was tijdens de Tweede Wereldoorlog de codenaam voor de invasie door de westerse geallieerden in het door Duitsland bezette West-Europa. Operation Overlord begon op 6 juni 1944 (D-day) en eindigde op 25 augustus 1944, met de bevrijding van Parijs.

Het strijdplan

Aanvankelijk zouden drie divisies vanuit zee landen, ondersteund door twee luchtlandingsbrigades. Montgomery breidde dit snel uit tot vijf divisies over zee en drie via de lucht.

In totaal zouden 47 divisies voor Operation Overlord worden ingezet; 26 divisies van Britten, Canadezen, Commonwealth-troepen en vrije Europeanen, en 21 Amerikaanse divisies.

Onder bevel van admiraal Bertram Ramsay zouden bij de invasie meer dan 6000 vaartuigen worden ingezet, waaronder 4000 landingsvaartuigen en 130 oorlogsschepen voor de beschieting van de kust. Daarnaast zouden 12 000 vliegtuigen onder bevel van luchtmaarschalk Trafford Leigh-Mallory worden ingezet om de landingen te ondersteunen, inclusief 1000 transportvliegtuigen om de 20 000 parachutisten en luchtlandingstroepen over te brengen. 5000 ton bommen werd tegen de Duitse kustverdediging ingezet. Volgens documenten uit het Generaal Eisenhower Archief hebben (in totaliteit) 7000 schepen aan de invasie meegedaan, zowel de direct als niet-direct betrokken schepen.

Doelen van Operation Overlord

In de eerste veertig dagen moesten de volgende doelen worden bereikt:

  • Een bruggenhoofd vestigen, inclusief de steden Caen en Cherbourg, waarbij Cherbourg belangrijk was vanwege de haven.
  • Uit het bruggenhoofd breken om Bretagne en de havens langs de Atlantische kust te bevrijden en verder op te rukken, met een frontlijn die zou lopen van Le Havre via Le Mans tot Tours.
  • Na drie maanden moest een gebied zijn ingenomen dat werd begrensd door de rivieren de Loire in het zuiden en de Seine in het noordoosten.

Bruggenhoofd als basis voor Operation Overlord

De bevelhebbers waren het er over eens dat de landingsgebieden zo snel mogelijk moesten worden verenigd tot één doorlopend bruggenhoofd.

Tegen de avond van 7 juni hadden de Britten een doorlopend bruggenhoofd van ongeveer 35 kilometer breed en was de stad Bayeux veroverd. Op datzelfde moment lagen de Amerikaanse sectoren nog ver van elkaar verwijderd en was er ook geen aansluiting met een Britse sector. In de morgen van 8 juni was er een verbinding tussen de Amerikaanse sector van Omaha Beach en de Britten in de sector Gold Beach. Nadat deze verbinding tot stand was gekomen, ging Bradley aan de slag om contact te maken tussen de sectoren Omaha en Utah Beach. Op 10 juni werd het eerste contact tussen deze twee sectoren gelegd. Echter, dit was via een landweg en om een goede verbinding te hebben, moest eerst het verkeersknooppunt Carentan worden ingenomen.

Deze volledige aansluiting vond plaats op 12 juni toen de slag om Carentan in Amerikaans voordeel was beslist. Op de zevende dag na de landing (D-day +7) werd er dus een volledige aansluiting tussen alle sectoren bereikt en was er een bruggenhoofd gevormd van 125 km breed.

Onderwerpen
  1. Aanval op Carentan

De slag om Cherbourg

De slag om Cherbourg en zeker de verovering ervan was één van de meest belangrijke doelstellingen van de geallieerden in de eerste fases van Operation Overlord. Het veroveren van een intacte grote haven was cruciaal voor een succesvolle opmars tegen de Duitsers in West-Europa. Maar dit wisten de Duitsers natuurlijk ook. Ze hadden Cherbourg langs alle kanten versterkt in een perimeter van 15km bestaande uit forten en bunkers.

Het laatste havenfort in het gebied van Cherbourg capituleerde op 29 juni.

De haven van Cherbourg, de inzet van de campagne, lag in het puin. Op 7 juni was Duits marinepersoneel al begonnen systematisch een vernielingsprogramma uit te voeren. Het duurde bijna drie weken voor de Amerikanen de haven zodanig hersteld hadden dat deze weer gebruikt kon worden en zelfs maanden daarna kon de haven nog maar op gedeeltelijke capaciteit werken.

Onderwerpen
  1. De slag om Cherbourg

De slag om Caen

De slag om Caen speelde voor de geallieerden een belangrijke rol aangezien deze stad een essentieel knooppunt was van belangrijke toegangswegen.

Montgomery wist dat hij de verovering en dus ook de slag om Caen niet langer kon uitstellen. Hij zou de stad frontaal moeten aanvallen. Om het aantal Britse slachtoffers te beperken, besloot hij op 6 juli aan de RAF te vragen om door middel van een zwaar bombardement een doorbraak te forceren

Op 18 juli lukte het de 3e Canadese divisie om de Duitsers definitief uit Caen te verdrijven. Maar de slag om Caen had zijn tol geëist. De stad en de omliggende dorpen waren voor een groot deel verwoest.

Onderwerpen
  1. De slag om Caen

Doorbraak van Operation Overlord

Aan het eind van juni ondernamen de Amerikanen opnieuw aanvallen op de stad Saint-Lô. De Duitsers hadden inmiddels een flinke verdedigingsgordel opgebouwd, die sterker bleek dan de Amerikanen hadden verwacht. De Duitsers hadden zich verschanst tussen de ruïnes van de stad. De Amerikanen poogden hen door middel van kleine aanvallen uit de stad te verdrijven, maar ze boden fel weerstand. Dit bewoog de Amerikaanse legerleiding ertoe om op 3 juli een grootschalig offensief te openen. Deze aanval mondde uit in gevechten tussen de ruïnes van Saint-Lô. De Amerikanen wisten de Duitsers op 18 juli definitief uit de stad te verdrijven, maar dit ging ten koste van zware verliezen. Maar liefst 11.000 man werden gedood of gewond. Ondanks deze verliezen lanceerden de Amerikanen enkele dagen later Operation Cobra, dat ondersteund werd door Operation Bluecoat, om definitief een doorbraak te forceren naar het zuiden.

De zak van Falaise

Na de doorbraak van Operation Cobra, konden de Duitsers enkel nog terugtrekken via het oosten, ten zuiden van Caen. M.a.w. werden ze omsingeld en dreigde het gat zich te sluiten ter hoogte van het stadje Falaise. Deze aftocht kreeg later de naam ‘Zak van Falaise‘.

Onderwerpen
  1. De zak van Falaise

Bevrijding van Parijs, het einde van Operation Overlord

Vanaf 19 augustus vonden steeds meer confrontaties plaats tussen het Parijse verzet en de Duitse troepen in de stad. De gevechten bereikten op 22 augustus een hoogtepunt.

De Franse 2e Pantserdivisie, onder leiding van Leclerc, kreeg de opdracht om de stad binnen te trekken. Er volgden zware gevechten in de stad.

Ondanks de opdracht van Hitler aan generaal Dietrich von Choltitz om Parijs ten koste van alles te houden en de stad te vernietigen, gaf deze de stad op 25 augustus over. Dezelfde dag trok Charles de Gaulle, leider van de vrije Franse strijdkrachten, de stad binnen en nam zijn intrek in het ministerie van Oorlog in de Rue Saint-Dominique.

Men beschouwt de bevrijding van Parijs in het algemeen als het einde van Operation Overlord.

Onderwerpen
  1. Bevrijding van Parijs