Transportation Plan

Het Transportation Plan was een operatie voor strategische bombardementen op bruggen, wegen, tunnels, waterwegen, spoorwegen en treinstations vooral in België, Nazi-Duitsland en Frankrijk met als doel alle mogelijke toegangswegen naar het invasiegebied van Normandië te limiteren.

Dit was, in Eisenhowers opvatting, de grootste bijdrage aan het succes van Operation Overlord die hij zich kon voorstellen! En Tedder was het roerend met hem eens.

Terwijl gedurende de hele maand maart 1944 argumenten en tegenargumenten uitvoerig besproken werden, werden feitelijk beide plannen uitgevoerd. Operation Pointblank, bedoeld om Operation Overlord te steunen, was toen al negen maanden aan de gang. Tedders Transportation Plan was sinds het begin van het jaar gedeeltelijk in werking getreden. Dus waren geen van beide plannen geheel speculatief.

Het oorspronkelijke Transportation Plan zoals dat in januari was opgesteld door het hoofdkwartier van de geallieerde expeditionaire luchtmacht, was gebaseerd op een analyse van professor Zuckerman. Het plan voorzag in een ononderbroken aanval van negentig dagen tegen 72 zorgvuldig uitgekozen doelen, waarvan er 39 in Duitsland lagen en 33 in Frankrijk en België. Het plan, waarin voortdurend doelen werden geschrapt, dat voortdurend blootgesteld was aan beïnvloeding door burgerlijke en militaire autoriteiten, was op beperkte basis in praktijk gebracht terwijl de heftige debatten voortduurden.

De strategische opvattingen van generaal Spaatz, Air Chief Marshal Harris en hun aanhangers waren, dat het dwaas zou zijn en hoogst onverstandig om aan het grote bombardementsoffensief kracht te onttrekken, juist nu dat resultaat begon te tonen.

Rapporten over de eerste resultaten, opgemaakt door de luchtverkenningsdienst, door SHAEF G-2 en door het hoofdkwartier van de 21ste Legergroep, rechtvaardigden het vermoeden dat die resultaten heel pover waren. Zelfs op 9 mei sprak de 21ste Legergroep, over het Transportation Plan als over ‘speldenprikken op de spoorwegverbindingen’. Ze hadden er geen goed woord voor over.

De vijandelijke verbindingen waren een totale Ineenstorting nabij. Honderden locomotieven die nog ‘reden’, liepen letterlijk ‘op hun laatste benen’, en de onderhouds- en reparatiewerk-plaatsen hadden er zo van langs gehad dat aan reparatie van uitgevallen locomotieven en treinen niet viel te denken. Dat nam niet weg dat toen het gekibbel over het Transportation Plan een hoogtepunt bereikt had, de meeste feiten, Tedder in het ongelijk schenen te stellen. Maar hij bleef onwrikbaar vasthouden aan zijn overtuiging dat hij gelijk had en dat alleen het Transportation Plan voor Operation Overlord van direct nut zou kunnen zijn.

De moeilijkheden waren Tedder maar al te goed bekend. Maar zelfs, meende hij, zou het de moeite waard zijn als het vijandelijke spoorwegverkeer tegen D- Day met tien procent verminderd was. Hij en de opperbevelhebber waren er vast van overtuigd dat de luchtmacht alleen op die manier een directe bijdrage kon leveren aan Operation Overlord.

De discussies, de analyses die vergezeld gingen van een telkens weer wijzigen van doelen en het opnemen van wegen en bruggen in de doelenlijst, bleef voortduren tot aan de vooravond van D-Day, en dat was ook het geval met de afbrekende kritiek en de spottende rapporten van de inlichtingendienst over het effect van de aanvallen op het verkeer en ‘de haat die erdoor werd opgewekt in de harten van de Fransen’. In beide opzichten zaten die rapporten er heel ver naast.

Tijdens al de meningsverschillen en discussies over het commando, de strategie en de tactiek hielden de geallieerde luchtmachten zich bezig met de vele taken die hun gesteld werden en zetten zij met ijver hun aanvallen voort. Intussen moesten plannen gemaakt worden en moest geoefend worden voor het vervoer van drie luchtlandingsdivisies die in één keer naar Normandië gebracht moesten worden. Zelfs generaal Spaatz bleef zware aanvallen uitvoeren, op de Duitse olie-industrie, en soms was men geneigd zich af te vragen waarover toch zoveel drukte gemaakt werd.

In maart volgde er een kleine commandocrisis na Leigh-Mallory’s instelling van een vooruitgeschoven stafkwartier van de AEAF (Allied Expeditionary Air Force) onder bevel van luchtmaarschalk sir Arthur Coningham, dat in directe samenwerking met de grondstrijdkrachten moest opereren. De bezwaren van de commandanten van de bommenwerpers waren misschien slechts een laatste stuiptrekking van hun vooroordelen. Aan de vooravond van D-Day was Operation Pointblank ondanks alles tien maanden lang uitgevoerd.

Tot eind maart waren de doelen, naast het gecombineerde bombardement offensief:

• De vernietiging van het Duitse luchtwapen;
• In het algemeen de vernietiging van het Duitse oorlogspotentieel;
• Verzwakking van het moreel van het Duitse volk.

In de laatste fase kregen Overlord en Neptune (het maritieme aspect van de invasie) voorrang met vijf hoofdtaken:

• Het bereiken en handhaven van een luchtsituatie waarin de Duitse luchtmacht niet in staat zou zij de geallieerde landingen effectief afbreuk te doen;
• Ononderbroken verkenning van de vijandelijke gevechtsopstellingen en bewegingen;
• Verbreking van vijandelijke verbindingen en aanvoerswegen;
• Offensieve acties tegen vijandelijke marinestrijdkrachten;
• Het verschaffen van vervoer door de lucht aan luchtlandingstroepen.

In de bestormingsfase had het plan de volgende doelen:

• Bescherming van de overtocht van aanvalsstrijdkrachten over Het Kanaal tegen vijandelijke luchtaanvallen, en hulp aan maritieme strijdkrachten om de bestorming te beschermen tegen vijandelijke aanvallen;
• De weg bereiden voor de bestorming door neutralisering van de stranden;
• Bescherming van de landingsstranden en de scheepsconcentraties;
• Ontwrichting van vijandelijke verbindingen en bewegingscontrole gedurende de aanval.

Naast al deze taken werd een ononderbroken aanval uitgevoerd op de lanceerbasissen van vliegende bommen en op raketbasissen om op die manier het gevaar voor de verzamelgebieden te keren, evenals voor de scheepsconcentraties en alle andere ingewikkelde voorbereidingen die binnen het bereik van de geheime wapens lagen.

Om al die taken te vervullen beschikte luchtmaarschalk Leigh-Mallory over ongeveer 5677 vliegtuigen van de Amerikaanse 9de Luchtmacht en de 2de Tactische Luchtmacht van de RAF. Daarvan waren 3011 lichte jagers en jachtbommenwerpers en de rest transportvliegtuigen, zweefvliegtuigen, verkenningsvliegtuigen en AOA (Artillery Observation Aircraft, vliegtuigen voor luchtverkenning voor de artillerie).

De resultaten van Transportation Plan

Tussen 9 februari en D-Day voerden deze luchtstrijdkrachten, gesteund door de zware bommenwerpers van Combined Bomber Offensive, aanvallen uit op 80 spoorweg- en verkeersdoelen met 21.949 vliegtuigen die 76.200 ton bommen afwierpen. 51 vliegtuigen gingen verloren, 25 werden zwaar beschadigd en 4 andere werden licht beschadigd. Op 6 maart voerde Bomber Command de eerste zware aanval uit op Trappes, ongeveer 35 km ten noorden van Parijs, waarbij 190 voltreffers geplaatst werden, volgens de rapporten. Het uiteindelijke resultaat bracht de onvolkomenheid aan het licht van de bestaande inlichtingenrapporten, en dat klopte in zekere zin met de beweringen van de luchtmaarschalk dat ze ‘dachten’ dat ze hun doelen bereikt hadden. Tegen D-day waren de spoorlijnen binnen een straal van 270 km van het slagveld voor minstens 75% onbruikbaar gemaakt, en het hele spoorwegsysteem van Noordwest-Europa was ontwricht.

Begin mei openden de tactische luchtstrijdkrachten een grootscheepse aanval op treinen, spoorlijnen en bruggen over de Seine voorbij Parijs. Zware aanvallen werden uitgevoerd op Mantes-Gassi-court, Luik, Gent, Kortrijk, Rijsel, Hasselt, Leuven, Boulogne, Orléans, Metz Mulhouse, Reims, Troyes en Charleroi. Het patroon van de bombardementen had even goed uitgelegd kunnen worden als een poging om het Nauw van Calais te isoleren in plaats van Normandie, en gaf dus geen duidelijke aanwijzing over het gebied, dat de geallieerden voor hun landingen uitgekozen hadden. Uitgebreide aanvallen op de verkeers- en spoorbruggen over de Loire stonden later op 1het programma, en tenslotte waren alle bruggen die toegang gaven tot het toekomstige gevechtsterrein vernield.

Aanvallen op radarinstallaties, draadloze telegrafie- en navigatiestations verlamden het vijandelijke telegraaf- en telefoonverkeer, en maakten lucht- en zee-verkenning vrijwel onmogelijk. In totaal werden 49 kustbatterijen die de zeegaten bestreken eveneens met enig succes aangevallen. Een belangrijk neveneffect van het offensief tegen de spoorwegen was dat 18.000 man van de OT (Organisation Todt, een constructieafdeling van de Duitse Wehrmacht) het dringende werk aan de Atlantische Muur moesten staken en spoorlijnen moesten gaan herstellen.