De dag voor D-day

Op de dag voor D-day kwam de zon om twee minuten voor zes op, dat stond zo stond op de kalender, maar er was niet veel verschil te zien tussen de donkere, stormachtige nacht en de grauwe, ruwe dageraad. Het Kanaal was een wild bewogen chaos van staalgrijze, wit bevlekte golven, die het vakmanschap van de zeelui op de proef stelden en de magen van de landrotten in de kleine schepen in opstand brachten. Wolkenflarden joegen langs de koude lucht. Een felle wind blies het schuim in de gezichten van de uitkijkende stuurlui, terwijl talrijke kleine schepen stampend en slingerend naar hun rendez-vous koersten. Bij zonsopgang hadden 5000 schepen van een vijftigtal verschillende vormen en afmetingen het anker gelicht, en in de kustwateren van Groot-Brittannië tussen Fowey en The Nore waren toen al vele konvooien onderweg. Het was vier jaar geleden dat de resten van een leger uit Duinkerken geëvacueerd waren en in de kustwateren van Engeland een even grote activiteit gezien hadden. Het commando lag toen in de handen van admiraal Ramsay; ook op deze morgen lag het commando voor Operation Neptune in zijn handen.

Het wachten tijdens de dag voor D-day

De dag voor D-day betekende voor velen verschillende dingen. 287.000 mannen en ontelbare gepantserde voertuigen waren aan boord van de schepen gegaan, sommigen van hen al in de eerste dagen van de maand. Sommigen van hen waren al een tijdje van de buitenwereld afgesloten; ze zagen geen hemel en geen zee, geen daglicht en geen duisternis. Ze voelden zich ziek en ze waren moe en er gingen duizenden gedachten door hun hoofd. Ze wisten dat er een moment zou komen dat ze uitgespuwd zouden worden op een vreemde kust vol dodelijke elementen, een kust die onder een moordend vuur zou liggen.

De vele duizenden aan dek mochten zich gelukkig prijzen, ook al voelden ze zich nog zo ziek en koud, dat ze niet tot de vele duizenden behoorden die beneden zaten, in de grote holten van de LCT’s (Landing Crafts, Tank), in de krappe ruimte van de LSI’s (Landing Ships, Infantry), in het doffe licht van een elektrisch lampje, in de stank van braaksel.

Terwijl duizenden wachtten in een grauwe voorbode, werkten duizenden anderen op de kleine en grote oorlogsschepen. Ze waren waakzaam in honderden geschutskoepels, ze zaten op hun draaistoelen achter een machtig arsenaal van wapens, die dreigend op de hemel gericht waren. De hoogte van de bewolking bedroeg 1300 meter. Boven hen klonk onophoudelijk het gedreun van 10.000 vliegtuigen. Honderden anderen worstelden met sleepkabels, terwijl de sleepboten in het kielzog van de geweldige armada, die zich verzamelde ten zuiden van ‘The Isle of Wight’, vreemde, lompe bouwsels uit de kunstmatige Mublerry havens versleepten.

De vooravond

Tegen de avond kwam er enige verbetering in het weer en in die korte pauze schreef één van de soldaten:

“Het was een volmaakte zomeravond, Wight lag groen en uitnodigend te glinsteren in de zee en het leek verleidelijk vredig achter de eindeloze opeenvolging van oorlogsschepen.”

In de vallende duisternis, toen de konvooien onderweg gingen om het noodlot te ontmoeten, juichten de mannen elkaar toe over het water. Vlaggen wapperden aan boord van de oorlogsschepen en een Britse admiraal wierp zijn pet in de lucht. Maar het was een parodie op de waarheid voor duizenden, die meenden in het grauwe voorhof van de dood te verkeren, die het doffe gevoel van misselijkheid alleen maar voelden als een accentuering van het lange, ondragelijke wachten. Force U2a, een gedeelte van Force U voor Utah, wist ervan mee te praten. 128 LCT’s, stampvol mannen en pantservoertuigen, vertrokken uit een haven aan de westkant van Engeland, koersten oostwaarts door het Kanaal, maakten rechtsomkeert en moesten optornen tegen de storm om bescherming te zoeken in Weymouth Bay en in de luwte van Portsmouth. Op 5 juni bij het vallen van de avond koersten ze opnieuw oostwaarts door Het Kanaal, deze keer naar de Franse kust.

Force 0 voor Omaha had ook een lange reis achter de rug uit het zuidwesten, was omgedraaid en nog eens omgedraaid vanwege het weer en het leek voor de mannen alsof er aan de uren van opsluiting nooit meer een eind zou komen. Er stonden mannen aan dek die er al 50 uur wacht op hadden zitten en misschien zou het nog wel 50 uur duren voor ze konden gaan slapen.